بررسی تاثیر فرآورده های کرم خاکی lumbericus rubellus بر بیماری زایی نماتود ریشه گرهی meloidogyne javanicaدر دو گیاه خیار و گوجه فرنگی

امروزه کنترل بیولوژیک عوامل مختلف بیماری زای گیاهی از جمله نماتودها به طور وسیع مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی، اثر فرآورده های (ورمی کمپوست، ورمی واش، ورم تی و مایع سلومی) کرم خاکی lumbricus rubellus روی نماتود ریشه گرهی meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای مورد بررسی واقع شد. با استفاده از نقوش کوتیکولی انتهای بدن ماده، مشخصات لارو سن دو (j2) و استفاده از آغازگرهای اختصاصی، نماتود مورد شناسایی قرار گرفت. کرم خاکی l. rubellus نیز با استفاده از خصوصیات مرفولوژی و کلیدlee، شناسایی شد. در مطالعات آزمایشگاهی تاثیر فرآورده های مایع (ورم تی، ورمی واش و مایع سلومی) کرم خاکی l. rubellus روی مرگ و میر لارو سن دو (j2) و تعداد تخم تفریخ شده در سه زمان 24، 48 و 72 ساعت پس از کاربرد غلظت صد در صد، 1-10 و2- 10 رقت از ترکیبات مذکور تعیین شد. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی اجرا شد. در شرایط گلخانه ای تاثیر فرآورده های مختلف (ورمی کمپوست، ورمی واش، ورم تی و مایع سلومی) کرم خاکی l. rubellus روی فاکتورهای رشدی گیاه گوجه فرنگی، خیار و جمعیت نماتود ریشه گرهی مورد آزمون قرار گرفت و مقایسه میانگین های شاخص های رشدی و آلودگی گیاه گوجه فرنگی و خیار بر اساس آزمون lsd صورت گرفت. نتایج مطالعات آزمایشگاهی نشان داد، ورم تی در غلظت 1-10 بر عدم تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دو (j2) موثرتر بوده است. بر اساس مطالعات گلخانه ای هم مشخص شد، کمترین آلودگی گیاه خیار مربوط به ورمی کمپوست در تلفیق با ورمی واش و ورم تی و بیشترین افزایش شاخص های رشدی گیاه مذکور مربوط به تیمار ورمی واش و ورمی کمپوست بوده است و در مورد گیاه گوجه فرنگی آلوده به نماتود نیز به ترتیب ورمی کمپوست در کاهش آلودگی و ورمی کمپوست به همراه ورمی واش در افزایش شاخص های رشدی گیاه میزبان موثرتر بوده است. نتایج این بررسی نشان از توانایی بالای فرآورده های کرم خاکی در کنترل نماتود ریشه گرهی دارد.